മനോയാനം-മനശ്ശാസ്ത്രവിചാരങ്ങൾ ഭാഗം -2
ഡോ.എസ്.കൃഷ്ണൻ
പ്രൊഫസ്സർ & HOD സൈക്കാട്രി വിഭാഗം
ഗവ.മെഡിക്കൽ കോളേജ്
തിരുവനന്തപുരം
ഉത്സവങ്ങൾ മനുഷ്യസംസ്കാരത്തിന്റെ അവിഭാജ്യ ഘടകങ്ങളാണ്. പാരമ്പര്യം, സ്വത്വം, സാമൂഹ്യബന്ധങ്ങൾ, വികാരപ്രകടനങ്ങൾ, ആത്മീയവളർച്ച, സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ, ചരിത്രം കാത്തുസൂക്ഷിക്കൽ, എന്നിവയുടെ അടയാളങ്ങളാണവ. അവ ആഘോഷത്തിനും സാമൂഹികപ്രതിബദ്ധതയ്ക്കും സാമൂഹികബന്ധങ്ങൾ ശക്തിപ്പെടുത്താനുമുള്ള അവസരങ്ങൾ നല്കുന്നു. എന്നാൽ, ഉത്സവങ്ങൾക്ക് ഇരട്ട സ്വഭാവമുണ്ട്. അവ പലപ്പോഴും സന്തോഷത്തിന്റെയും വിശ്രമത്തിന്റെയും അവസരങ്ങളായി കാണപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, അതേസമയം ഗണ്യമായ മാനസിക സമ്മർദ്ദത്തിനും കാരണമാകുന്നില്ലേ എന്ന് നാം ചിന്തിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. ചിലപ്പോഴെങ്കിലും ആഹ്ളാദാരവങ്ങളുടെയും സന്തോഷകാലത്തിന്റെയും മുഖമുദ്രയുള്ള ഉത്സവങ്ങൾ യാഥാർത്ഥ്യത്തിൽ നിന്നുള്ള ഒളിച്ചോട്ടത്തിന്റെയും മുഖംമൂടിയണിഞ്ഞ ബന്ധങ്ങളുടെയും ചിത്രം കൂടി നമുക്ക് മുന്നിൽ വെയ്ക്കുന്നു.
കേരളത്തിലെ ഉത്സവങ്ങൾ നമ്മുടെ സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തിന്റെയും പാരമ്പര്യത്തിന്റെയും മിഴിവാർന്ന പ്രതിഫലനമാണ്. ഏറെ ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്ന ഈ ഉത്സവങ്ങൾ, എല്ലാ ജനവിഭാഗങ്ങളെയും ഐക്യത്തിലും ആനന്ദത്തിലും കൊണ്ടുപോകുകയാണ് പതിവ്. അസുരരാജാവായ മഹാബലിയുടെ , തന്റെ പ്രജകളെ കാണാനുള്ള തിരിച്ചുവരവിനെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്ന ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഉത്സവമായ ഓണം വളരെ ഉത്സാഹത്തോടെയാണ് ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നത്. സമൃദ്ധിയുടെയും സാമൂഹിക ഐക്യത്തിന്റെയും പ്രതീകമായ ഓണം, സമൃദ്ധമായ സദ്യ, പുലികളി പോലെയുള്ള പരമ്പരാഗത വിനോദങ്ങൾ, പ്രസിദ്ധമായ വള്ളംകളി എന്നിവയാൽ സമ്പന്നമായ ഉത്സവമാണ്. പുതുമയുടെയും പ്രതീക്ഷയുടെയും ചുറ്റുപാടുകളിൽ ആചരിക്കപ്പെടുന്ന വിഷു, മലയാള പുതുവർഷത്തിന്റെ ആരംഭത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. വിഷുക്കണിയും വിഷുക്കൈനീട്ടവും ആരെയും ത്രസിപ്പിക്കുന്ന ഓർമ്മകളാണല്ലോ. തൃശ്ശൂർ പൂരം, അതിലെ കൊടിമാറ്റം, വെടിക്കെട്ടുകൾ, എന്നിവ ഭക്തിയും ആഘോഷവും അകമ്പടിയാക്കുന്ന ഉത്സവങ്ങളാണ്.
കേരളത്തിന്റെ സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക ഘടനയുമായി ആഴത്തിൽ ഇഴചേർന്ന ജീവിതത്തിന്റെയും പ്രകൃതിയുടെയും സമൂഹത്തിന്റെയും ആഘോഷമാണ് കേരളത്തിലെ ഓരോ ഉത്സവവും. മേല്പപറഞ്ഞവ മാത്രമല്ല കേരളത്തിന്റേതായ ഉത്സവങ്ങൾ. വിളക്കു തെളിക്കൽ, പടക്കം പൊട്ടിക്കൽ, മധുരപലഹാരങ്ങൾ കൈമാറൽ എന്നിവയോടെ ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്ന ദീപാവലി, അർദ്ധരാത്രി കുർബാന, മനോഹരമായി അലങ്കരിച്ച പള്ളികൾ, നക്ഷത്രങ്ങളും തൊട്ടിലുകളും കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ച വീടുകൾ , അലങ്കാരം ചാർത്തുന്ന ക്രിസ്തുമസ് എന്നിവയും നമ്മുടെ പൈതൃകം പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന ആഘോഷവസ്ഥകൾ തന്നെ. പ്രഭാതം മുതൽ സന്ധ്യ വരെ നോമ്പ് അനുഷ്ഠിക്കുകയും പ്രത്യേക പ്രാർത്ഥനകൾ നടത്തുകയും ദാനധർമ്മങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്യുന്ന ഈദും റമദാനും നമ്മുടെ ആഘോഷങ്ങൾ തന്നെ. മതപരമോ സാംസ്കാരികമോ ആയ കേരളത്തിലെ ഓരോ ഉത്സവവും, തങ്ങളുടെ പാരമ്പര്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതടൊപ്പം തന്നെ നമ്മുടെ പ്രതിബദ്ധതയുടെ അടയാളമായും നിലനിൽക്കുന്നു. ഇവ കൂടാതെയുമുണ്ട് ചെറുതും വലുതുമായ അനേകം ഉത്സവങ്ങൾ.
സാംസ്കാരിക മാനങ്ങൾ
പൊതുവേ പറഞ്ഞാൽ സാംസ്കാരികമായി, ഉത്സവങ്ങൾ ഒരു സമൂഹത്തിന്റെ മൂല്യങ്ങളുടെയും വിശ്വാസങ്ങളുടെയും ചരിത്രത്തിന്റെയും പ്രതിഫലനമാണ്. സാംസ്കാരിക പൈതൃകവും പാരമ്പര്യവും ആചാരങ്ങളും നിലനിർ ത്താൻ അവ സഹായിക്കുന്നു. തലമുറകളായി കൈമാറുന്ന ആചാരങ്ങളും പാരമ്പര്യങ്ങളുമാണ് പലർക്കും ഉത്സവാഘോഷങ്ങൾ. ഈ സാംസ്കാരിക സമ്പ്രദായങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നത് അഭിമാനത്തിന്റെയും സ്വത്വസാക്ഷാത്ക്കാരത്തിന്റെയും ഉറവിടമാണ് എന്നവർ കരുതുന്നു. ഉത്സവങ്ങൾ ഒരാളുടെ പൈതൃകവുമായുള്ള ബന്ധവും തുടർച്ചയും പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നു. അതിവേഗം മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ലോകത്ത് അവ മനുഷ്യന് പിടിച്ചുനിൽക്കാനൊരു നങ്കൂരമാണെന്ന് കരുതുന്നവരും കുറവല്ല.
എന്നാൽ, ഉത്സവങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പല കാര്യങ്ങളും പ്രതീക്ഷകളും സമ്മർദ്ദത്തിന്റെ ഉറവിടമാകാം. പരമ്പരാഗത സമ്പ്രദായങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടാനുള്ള സമ്മർദ്ദം, പ്രത്യേകിച്ചും ഈ മൂല്യങ്ങളുമായി എല്ലായ്പ്പോഴും യോജിക്കാത്ത ഒരു ആധുനിക ലോകത്ത്, പിരിമുറുക്കം സൃഷ്ടിക്കും. ഉദാഹരണത്തിന്, വ്യക്തികൾ അവർക്ക് പൂർണ്ണമായി മനസ്സിലാക്കാത്തതോ യോജിക്കാനാകാത്തതോ വിശ്വസിക്കാത്തതോ ആയ ആചാരങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കാൻ നിർബന്ധിതരാകാം. ചിലർക്കെങ്കിലും ഇത് അപര്യാപ്തതയുടെയോ അന്യവത്ക്കരണത്തിന്റെയോ വികാരങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. കൂടാതെ, വസ്ത്രധാരണം, പെരുമാറ്റം അല്ലെങ്കിൽ പങ്കാളിത്തം എന്നിവയുടെ കാര്യത്തിൽ സാംസ്കാരിക പ്രതീക്ഷകൾ നിറവേറ്റുന്നില്ലെന്ന ഭയം സമ്മർദ്ദത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഉറവിടമായിരിക്കാം. പ്രത്യേകിച്ചും പാരമ്പര്യത്തിനും ആധുനികതയ്ക്കും ഇടയിൽ കുടുങ്ങിയതായി തോന്നിയേക്കാവുന്ന യുവതലമുറയ്ക്ക്.
സാമൂഹിക മാനങ്ങൾ
സാമൂഹികമായി, ഉത്സവങ്ങൾ കുടുംബത്തോടും സുഹൃത്തുക്കളോടും വിശാലമായ സമൂഹത്തോടും ഒത്തുചേരാനുള്ള സമയമാണ്. അവ സാമൂഹിക ഇടപെടലിനും ബന്ധങ്ങൾ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനും പഴയ ഓർമ്മകൾ അയവിറക്കാനും പുതിയ ഓർമ്മകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനും ഒരു വേദി നൽകുന്നു. ഈ സാമൂഹിക ബന്ധങ്ങൾ മാനസിക ക്ഷേമത്തിന് നിർണ്ണായകമാണ്. പലർക്കും, ഉത്സവങ്ങളുടെ സാമൂഹിക വശം ഏറ്റവും ആസ്വാദ്യകരമായ ഭാഗമാണ്. ഇത് ദൈനംദിന ജീവിതത്തിന്റെ ഒറ്റപ്പെടലിൽ നിന്നും വിരസതയിൽ നിന്നും ഒരു ഇടവേള നൽകുന്നു. വൈവിധ്യമാർന്ന ജനവിഭാഗങ്ങൾക്കിടയിൽ ഐക്യവും ധാരണയും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനും അവ സഹായിക്കുന്നു.
എന്നാൽ, ഉത്സവങ്ങളുടെ സാമൂഹിക ചലനാത്മകതയും സമ്മർദ്ദകരമാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, കുടുംബ ഒത്തുചേരലുകൾ പരിഹരിക്കപ്പെടാത്ത സംഘർഷങ്ങളോ വഷളായ ബന്ധങ്ങളോ ഉപരിതലത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുവരും. സാമൂഹികമായി ഇടപഴകാനും വിനോദിപ്പിക്കാനുമുള്ള പ്രതീക്ഷ പലപ്പോഴും അമിതമായിരിക്കാം, പ്രത്യേകിച്ചും അന്തർമുഖർക്കും സാമൂഹിക ഉത്കണ്ഠ കാരണം ക്ലേശമനുഭവിക്കുന്നവർക്കും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നവർക്കും. മാത്രമല്ല, വിപുലമായ പരിപാടികൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്നതിലൂടെയോ ഉചിതമായ വസ്ത്രം ധരിക്കുന്നതിലൂടെയോ ഉല്ലാസകരമായ പെരുമാറ്റം നിലനിർത്തുന്നതിലൂടെയോ ഒരു തികഞ്ഞ പ്രതിച്ഛായ അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള സമ്മർദ്ദം അമിതമാകുന്നത് സന്തോഷകരമായ ഒരു സന്ദർഭത്തെ ഭാരമേറിയ ഒന്നാക്കി മാറ്റുകയും ചെയ്യും.
മനഃശാസ്ത്രപരമായ മാനങ്ങൾ
മനഃശാസ്ത്രപരമായി, ഉത്സവങ്ങൾ വൈകാരിക മോചനത്തിനും നവീകരണത്തിനുമുള്ള അവസരങ്ങളാണ്. ഉത്സവങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആചാരങ്ങൾ, സംഗീതം, സാമുദായിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക് വികാരങ്ങളെ കൈകാര്യം ചെയ്യാനും വിശാലമായ ലോകത്തിലെ പിൻതുണ തിരിച്ചറിയാനും കണ്ടെത്താനും വ്യക്തികളെ സഹായിക്കാൻ സാധിക്കും. ഉത്സവങ്ങൾ പലപ്പോഴും ദിനചര്യകളുടെ ആവർത്തന വിരസതയിൽ നിന്ന് ഒരു ഇടവേള വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ഇത് ആളുകളെ അവരുടെ ദൈനംദിന സമ്മർദ്ദങ്ങളിൽ നിന്ന് പിന്മാറാനും ജീവിതത്തിന്റെ പോസിറ്റീവ് വശങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാനും അനുവദിക്കുന്നു. മനഃശാസ്ത്രപരമായ ഈ ഘടകം ശരീരത്തെയും മനസ്സിനെയും പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുകയും ആന്തരിക സമാധാനത്തിന്റെയും ക്ഷേമത്തിന്റെയും ഒരു ബോധം വളർത്തുകയും ചെയ്യും.
എങ്കിലും, ഉത്സവങ്ങൾ മാനസിക സമ്മർദ്ദം വർദ്ധിപ്പിക്കും. ഒരു ഉത്സവത്തിനായുള്ള തയ്യാറെടുപ്പിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന പ്രതീക്ഷയും ആസൂത്രണവും അമിതമായിരിക്കാം. ഇത് ഉത്കണ്ഠയിലേക്കും പുകഞ്ഞുതീരലിന്റെ മാനസികാവസ്ഥയിലേക്കും നയിച്ചേക്കാം. പ്രതീക്ഷകൾ സ്വയം അടിച്ചേൽപ്പിച്ചാലും മറ്റുള്ളവരിൽ നിന്നായാലും പ്രതീക്ഷകൾ നിറവേറ്റേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ഗണ്യമായ സമ്മർദ്ദം സൃഷ്ടിച്ചേക്കാം. ദുഃഖം, നഷ്ടം അല്ലെങ്കിൽ ഏകാന്തത എന്നിവ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തികൾക്ക്, ഉത്സവങ്ങൾ നഷ്ടപ്പെടലിന്റെ വേദനാജനകമായ ഓർമ്മപ്പെടുത്തലായിരിക്കാം. ഇത് സങ്കടത്തിന്റെയും ഒറ്റപ്പെടലിന്റെയും വികാരങ്ങൾ വർദ്ധിപ്പിക്കും. കൂടാതെ, ഉത്സവങ്ങൾ പലപ്പോഴും കൊണ്ടുവരുന്ന ദിനചര്യകളുടെ തടസ്സം ചിലരെ അസ്വസ്ഥരാക്കും.
സാമ്പത്തിക മാനങ്ങൾ
ഉത്സവങ്ങൾ വർദ്ധിച്ച ചെലവുകളുടെ സമയമാണ്. സമ്മാനങ്ങൾ, അലങ്കാരങ്ങൾ, ഭക്ഷണം, വസ്ത്രധാരണം എന്നിവ വാങ്ങുന്നത് സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുകയും ബിസിനസുകൾക്കും കരകൗശല വിദഗ്ധർക്കും പ്രയോജനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യും. പലർക്കും, ഉത്സവങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നത് സന്തോഷത്തിന്റെയും പൂർത്തീകരണത്തിന്റെയും ഉറവിടമാണ്. ഇത് ഈ അവസരങ്ങളുടെ സമ്മർദ്ദം ലഘൂകരിക്കുന്ന വശത്തിന് കാരണമാകുന്നു. ഉത്സവങ്ങളെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള സാമ്പത്തിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയും പ്രാദേശിക സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയെ ഉയർത്തുകയും ചെയ്യും. പ്രത്യേകിച്ച് ഉത്സവങ്ങൾ ഒരു പ്രധാന ആകർഷണമായ പ്രദേശങ്ങളിൽ.
മറുവശത്ത്, ഉത്സവങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സാമ്പത്തിക ഭാരം അമിതമാനസിക സമ്മർദ്ദത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഉറവിടമാകാം. സാമൂഹികമോ സാംസ്കാരികമോ ആയ പ്രതീക്ഷകൾ നിറവേറ്റുന്നതിനായി ഒരാളുടെ കഴിവിനപ്പുറം ചെലവഴിക്കാനുള്ള സമ്മർദ്ദം സാമ്പത്തിക സമ്മർദ്ദത്തിലേക്കും കടത്തിലേക്കും നയിച്ചേക്കാം. ഉപഭോക്തൃവാദത്തിന് ഊന്നൽ നൽകിക്കൊണ്ടുള്ള ഉത്സവങ്ങളുടെ വാണിജ്യവത്ക്കരണം ഈ സമ്മർദ്ദം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ഉത്സവങ്ങളെ യഥാർത്ഥ ആഘോഷത്തേക്കാൾ ഭൗതിക പ്രദർശനമാക്കി മാറ്റുകയും ചെയ്യും. സാമ്പത്തികമായി ബുദ്ധിമുട്ടുന്നവർക്ക്, ഉത്സവങ്ങൾ സന്തോഷത്തേക്കാൾ ഉയർന്ന ഉത്കണ്ഠയുടെ സമയമായിരിക്കാം, കാരണം ഉത്സവങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചെലവുകൾ ആശങ്കയുടെ ഉറവിടമായി മാറുന്നു.
ആത്മഹത്യകൾ
സാംസ്കാരികവും സാമൂഹികവും മനഃശാസ്ത്രപരവുമായ ഘടകങ്ങളെ ആശ്രയിച്ച് ഉത്സവങ്ങളിലെ ആത്മഹത്യാനിരക്ക് ഗണ്യമായി വ്യത്യാസപ്പെടാം. സാധാരണയായി, ഉത്സവങ്ങൾ സന്തോഷം, ഒത്തൊരുമ, ആഘോഷം എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, ഇത് ആത്മഹത്യാ നിരക്കിൽ കുറവ് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, പഠനങ്ങളും നിരീക്ഷണങ്ങളും കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു ചിത്രം കാണിച്ചു തരുന്നു.
ചില വ്യക്തികളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ഉത്സവങ്ങൾ വർദ്ധിച്ച സമ്മർദ്ദം, ഏകാന്തത അല്ലെങ്കിൽ സാമ്പത്തിക സമ്മർദ്ദം എന്നിവയുടെ സമയമായിരിക്കാം. സന്തോഷത്തെക്കുറിച്ചുള്ള സാമൂഹിക പ്രതീക്ഷകളും ഒരു വ്യക്തിയുടെ യഥാർത്ഥ വൈകാരിക അവസ്ഥയും തമ്മിലുള്ള വൈരുദ്ധ്യം ഒറ്റപ്പെടലിന്റെയോ വിഷാദത്തിന്റെയോ വികാരങ്ങൾ വർദ്ധിപ്പിക്കും. ഉത്സവ വേളയിലോ അതിനുശേഷമോ ആത്മഹത്യാ നിരക്കിൽ താൽക്കാലിക വർദ്ധനവിന് ഇത് കാരണമായേക്കാം.
നേരെമറിച്ച്, ഉത്സവങ്ങളിൽ പലപ്പോഴും സാമൂഹിക ഒത്തുചേരലുകൾ, കമ്മ്യൂണിറ്റി പിന്തുണ, മതപരമോ സാംസ്കാരികമോ ആയ ആചാരങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു, അത് ആത്മഹത്യയിൽ നിന്ന് സംരക്ഷണ പ്രഭാവം നൽകും. തങ്ങളുടേതും മറ്റുള്ളവരുമായുള്ള ബന്ധവും നിരാശയുടെ വികാരങ്ങൾ കുറയ്ക്കും.
ആത്മഹത്യാ നിരക്കിൽ ഉത്സവങ്ങളുടെ സ്വാധീനം വ്യത്യസ്ത സംസ്കാരങ്ങളിൽ വ്യാപകമായി വ്യത്യാസപ്പെടാം. ചില സമൂഹങ്ങളിൽ, കമ്മ്യൂണിറ്റിയുടെയും കുടുംബത്തിന്റെയും പിന്തുണയ്ക്ക് ഊന്നൽ നൽകുന്ന ഉത്സവങ്ങൾ ആത്മഹത്യാ നിരക്ക് കുറച്ചേക്കാം, മറ്റുള്ളവയിൽ ഉത്സവങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സമ്മർദ്ദങ്ങൾ വിപരീത ഫലമുണ്ടാക്കാം.
പ്രധാന ഉത്സവങ്ങളിൽ ആത്മഹത്യാ നിരക്ക് കുറയുമെങ്കിലും താമസിയാതെ വർദ്ധിക്കുമെന്ന് ചില പഠനങ്ങൾ നിരീക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്, ഒരുപക്ഷേ പതിവ് ജീവിതത്തിലേക്കുള്ള തിരിച്ചുവരവും ഉത്സവവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട താത്ക്കാലിക ഉന്നമനവും കാരണം
അമിതമാനസിക സമ്മർദ്ദം സൃഷ്ടിക്കുന്ന സാഹചര്യങ്ങളും സമ്മർദ്ദം ലഘൂകരിക്കുന്ന അവസരങ്ങളും എന്ന നിലയിൽ ഉത്സവങ്ങളുടെ ഇരട്ട സ്വഭാവം ഈ സാംസ്കാരിക സംഭവങ്ങളുടെ സങ്കീർണ്ണതയെ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. ഉത്സവങ്ങൾ സാംസ്കാരിക ആവിഷ്കാരം, സാമൂഹിക ബന്ധം, മനഃശാസ്ത്രപരമായ നവീകരണം, സാമ്പത്തിക വികസനം എന്നിവയ്ക്കുള്ള അവസരങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുമ്പോൾ, സാംസ്കാരിക പ്രതീക്ഷകൾ, സാമൂഹിക ചലനാത്മകത, മാനസിക സമ്മർദ്ദങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക ആവശ്യങ്ങൾ എന്നിവയാൽ നയിക്കപ്പെടുന്ന സമ്മർദ്ദത്തിനുള്ള സാധ്യതയും അവ വഹിക്കുന്നു. ഈ ദ്വൈതത്വം മനസിലാക്കുന്നത് ഉത്സവാനുഭവങ്ങളെ അതിന്റെ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിനൊപ്പം അതിന്റെ നേട്ടങ്ങൾ പരമാവധി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്ന രീതിയിൽ കൈകാര്യം ചെയ്യേണ്ടത് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്‌. സാമൂഹികപുരോഗതിയിൽ ഇത് നിർണായകമാണ്. ആത്യന്തികമായി, പാരമ്പര്യവും വ്യക്തിഗത ക്ഷേമവും തമ്മിൽ ഒരു സന്തുലിതാവസ്ഥ കണ്ടെത്തുന്നത് ഉത്സവങ്ങൾ സമ്മർദ്ദത്തിന്റെ ഉറവിടത്തേക്കാൾ സന്തോഷത്തിന്റെയും പൂർത്തീകരണത്തിന്റെയും ഉറവിടമായി തുടരുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നതും പ്രധാനമാണ്. പ്രതീക്ഷകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിലൂടെയും മാനസിക ക്ഷേമത്തിന് മുൻഗണന നൽകുന്നതിലൂടെയും ഉത്സവങ്ങളെ ക്ഷീണിപ്പിക്കുന്ന അനുഭവങ്ങളേക്കാൾ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാൻ കഴിയും. അതിനായിട്ടാവണം സമൂഹത്തിൻ്റെ ഓരോ പ്രവർത്തനവും. മനസ്സ് നന്നായിരിക്കുമ്പോൾ എല്ലാം നന്നായിരിക്കും.
References
Sharma, R. (2018). The Dark Side of Festivals: Psychological and Social Implications. Journal of Psychology and Psychotherapy, 8(2), 1-9.
McNicholas, F. L. (2019). Festive Stress: A Review of the Literature. Journal of Clinical Psychology, 75(1), 1-13.