മനോരോഗാവസ്ഥകളുടെ ലോകം

ഡോ. എസ്.കൃഷ്ണൻ

മനോയാനം - പരമ്പര

നമ്മുടെ ചിന്തകൾ, വികാരങ്ങൾ, പെരുമാറ്റങ്ങൾ, ധാരണകൾ എന്നിവ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലോകത്തെക്കുറിച്ചുള്ള നമ്മുടെ അനുഭവത്തെ രൂപപ്പെടുത്തുന്ന സങ്കീർണ്ണവും ചലനാത്മകവുമായ ഒരു സംവിധാനമാണ് മനസ്സ്. മനസ്സ് മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ ധർമ്മം  എന്ന് പറയുന്നതിൽ തെറ്റില്ല. മസ്തിഷ്ക പ്രവർത്തനപ്പിഴവുകൾ സങ്കീർണ്ണമായ ഈ സന്തുലിതാവസ്ഥയെ തടസ്സപ്പെടുത്തുമ്പോൾ അത് മനസ്സിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക്  ഭംഗം വരുത്തിയേക്കാം. ഇത് നമ്മൾ ചിന്തിക്കുന്ന രീതിയെ മാത്രമല്ല, മറ്റുള്ളവരുമായി നാം എങ്ങനെ ബന്ധപ്പെടുന്നു എന്നതിനെയും നാം ദൈനംദിന ജീവിതത്തിൽ എപ്രകാരമാണ് പ്രവർത്തിക്കുന്നു എന്നതിനെയും ബാധിക്കുന്നു. ഈ പ്രവർത്തനഭംഗങ്ങൾ വെന്ത മനസ്സുകൾക്കും നൊന്ത മനസ്സുകൾക്കും കുഴഞ്ഞ് മറിഞ്ഞ മനസ്സുകൾക്കും കാരണമാകുന്നു.

മാനസികരോഗം വൈജ്ഞാനിക പ്രക്രിയകളെയും ധിഷണാ ശക്തിയെയും വൈകാരിക നിയന്ത്രണങ്ങളെയും തടസ്സപ്പെടുത്തുന്ന ഒരു കൂട്ടം പ്രശ്നങ്ങളായിട്ടാണ് സാധാരണയായി പ്രകടമാകുന്നത്. മാനസിക രോഗങ്ങൾ ചികിത്സിക്കുന്നത് രോഗലക്ഷണങ്ങൾ ശമിപ്പിക്കുക മാത്രമല്ല, മനസ്സിൻ്റെ പ്രതിരോധശേഷിയും പ്രവർത്തനശേഷിയും പരിപോഷിപ്പിക്കുകയും വ്യക്തികളെ അവരുടെ മാനസിക ക്ഷേമം വീണ്ടെടുക്കാൻ അനുവദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതൊക്കെ പറയാൻ എളുപ്പമാണ്.  തിളച്ചു മറിയുന്ന മനസ്സുകൾക്ക് ആറിത്തണുക്കാൻ പ്രത്യേക പരിശീലനം നേടിയ വിദഗ്ദ്ധർ തന്നെ വേണ്ടി വരും.

"മനസ്സിന് നരകത്തെ സ്വർഗ്ഗമാക്കാനും, സ്വർഗ്ഗത്തെ നരകമാക്കാനും സാധിക്കുമെന്ന്” പറഞ്ഞത് ജോൺ മിൽട്ടനാണ്. സമയ കാലങ്ങളോളം പഴക്കമുള്ള നിഗൂഢതയാണ് മനസ്. അപ്പോൾ പിന്നെ അതിന്റെ രോഗാവസ്ഥകളെക്കുറിച്ച് പ്രത്യേകം പറയണോ? മനോരോഗാവസ്ഥകളുടെ അദൃശ്യ സാന്നിധ്യം ജീവിതത്തിന്റെ മങ്ങിയതും തെളിഞ്ഞതുമായ കോണുകളിൽ പലപ്പോഴും നമ്മിൽ പലരും അനുഭവിക്കാറുണ്ട്. അവ നമ്മുടെ അനുഭവങ്ങളെയും കാഴ്ചപ്പാടുകളെയും ബന്ധബന്ധനങ്ങളെയും നിശബ്ദമായി രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ പങ്ക് വഹിക്കാറുണ്ട്. മനോരോഗാവസ്ഥകൾ, പലർക്കും ഭയവും, നാണക്കേടും, തെറ്റിദ്ധാരണകളും ഉളവാക്കുന്നവയാണ്.  പക്ഷേ അവ മനുഷ്യ മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ സങ്കീർണ്ണതയുടെയും പ്രവർത്തനപ്പിശകുകളുടെയും തെളിവാണ്. നമ്മുടെ ശരീരം രോഗത്തിന് ഇരയാകുന്നതുപോലെ, നമ്മുടെ മനസ്സും രോഗാ വൃതമാകാൻ സാധ്യതയുള്ളതാണ്. എങ്കിലും നിശബ്ദതയുടെ മൂടുപ്പടത്തിനുള്ളിൽ കഷ്ടപ്പെടുന്ന ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകളുടെ വേദന മറച്ചുവച്ചുകൊണ്ട് മനോരോഗം പലപ്പോഴും അവരെ അയിത്തത്തിന്റെ ചെളിക്കുഴിയിലേക്ക് തള്ളിയിടുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്.

മനുഷ്യ മനസ്സ്: വിശാലമായ ഭൂപ്രകൃതി

മനുഷ്യ മനസ്സ് എന്നത് സങ്കീർണ്ണവും ചലനാത്മകവുമായ ഒരു ആശയമാണ്. ഒരേ സമയം വ്യത്യസ്ത രീതികളിൽ വ്യത്യസ്ത കാര്യങ്ങളെ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ കഴിവുള്ളതാണത്. ഏകദേശം 10,000 കോടി കോശങ്ങളും അതിന്റെ മൂന്നിരട്ടിയോളം അവ തമ്മിലുള്ള സിനാപ്സുകൾ എന്ന പരസ്പര ബന്ധഭാഗങ്ങളുമുള്ള മസ്തിഷ്കം മനുഷ്യ ശരീരത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണ്ണമായ അവയവയമാണ്. നിരന്തരമായ വളർച്ചയ്ക്കും വികാസത്തിനും അനുവദിക്കുന്ന ന്യൂറോപ്ലാസ്റ്റിസിറ്റിയിലൂടെ സ്വയം പഠിക്കാനും, പൊരുത്തപ്പെടാനും പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാനും മനസ്സിന് അവിശ്വസനീയമായ കഴിവുകളുണ്ട്. ഇത്രയൊക്കെ വിശ്വസനീയമായ സാധ്യതകൾ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും മനുഷ്യമനസ്സ് അമിതസമ്മർദ്ദം, വിഷാദം, ഉത്ക്കണ്ഠ തുടങ്ങിയ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് ഇരയാവുന്നു.

മനസ്സ് എന്ന വിശാലവും അജ്ഞാതവുമായ ഭൂപ്രകൃതി, നമ്മിൽ മിക്കവർക്കും ചിന്തകളുടെയും വികാരങ്ങളുടെയും പെരുമാറ്റങ്ങളുടെയും കാഴ്ചപ്പാടുകളുടെയും സാമ്രാജ്യമാണ്. നാം യഥേഷ്ടം പെരുമാറുന്ന ഒരിടം. എങ്കിലും, മനോരോഗാവസ്ഥകൾ ബാധിച്ചവർക്ക് ഈ ഭൂപ്രകൃതി പലപ്പോഴും നാടകീയമായി പ്രവചനാതീതവും അപരിചിതവും ഭയാനകവുമായിത്തീരും.

മനോരോഗാവസ്ഥകൾ ഏകസ്വഭാവമുള്ളവയല്ല അവ വിവിധ രൂപങ്ങളിൽ പ്രകടമാകാം. ആക്രമാസക്തത മാത്രമല്ല, പരസ്ത്രീ-പരപുരുഷ ബന്ധമായും അവ പ്രത്യക്ഷപ്പെടാം. ആത്മഹത്യാ പ്രവണതയായി മാത്രമല്ല, അമിത പ്രവർത്തന ശേഷിയായും അവ പ്രത്യക്ഷപ്പെടാം. ചിന്തകൾ, വികാരങ്ങൾ, പെരുമാറ്റം, പ്രവർത്തനം എന്നിവയെ വ്യത്യസ്ത രീതികളിൽ ബാധിക്കുന്ന രോഗാവസ്ഥകളാണ് മനോരോഗാവസ്ഥകൾ.  സ്കിസോഫ്രീനിയയുടെ തീവ്രവും കഠിനവുമായ എപ്പിസോഡുകൾ മുതൽ ഗുരുതര വിഷാദരോഗത്തിന്റെ അഗാധനിശ്ചലമായ നിരാശവരെ ഈ രോഗാവസ്ഥകൾ അവ ബാധിക്കുന്ന വ്യക്തികളെപ്പോലെ തന്നെ  വൈവിധ്യമാർന്നവയാണ്. എങ്കിലും, അവർ ഒരു പൊതു നൂലിലാണ് കെട്ടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. സാമൂഹ്യവും, തൊഴിൽപരവും കുടുംബപരവുമായ മറ്റ് വിവിധ മേഖലകളിലെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ അവ പ്രതികൂലമായി തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു. ജീവിതം ജീവിക്കുകയും മനുഷ്യനെ അനുഭവിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്ന ജീവിത ലക്ഷ്യത്തിന്റെ സത്തയെ അവ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു.

മനോരോഗാവസ്ഥകൾ

മനോരോഗാവസ്ഥകൾ ഉത്കണ്ഠയും വിഷാദവും പോലെയുള്ള സാധാരണ രോഗാവസ്ഥകൾ മുതൽ സ്കിസോഫ്രീനിയ പോലെയുള്ള ഗുരുതരമായ രോഗാവസ്ഥകളും വ്യക്തിത്വവൈകല്യങ്ങൾ വരെയുള്ള ഒട്ടേറെ രോഗാവസ്ഥകൾ ചേർന്നതാണ്. ഇതിനുള്ളിൽ തന്നെ ബുദ്ധിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ, ഓട്ടിസം പോലെയുള്ള മസ്തിഷ്ക വികാസ പ്രശ്നങ്ങൾ, എ ഡി എച്ച് ഡി പോലെയുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ  തുടങ്ങിയവയുമുണ്ട്. അവ മനസ്സിലാക്കുന്നതിന് അവരുടെ വ്യക്തിഗത ലക്ഷണങ്ങൾ സൂക്ഷ്മമായി അറിയേണ്ടതുണ്ട്.

വൈകാരിക രോഗാവസ്ഥകൾ : വികാരങ്ങളുമായുള്ള ഒരു യുദ്ധം

രോഗാവസ്ഥകൾ ഉള്ള വ്യക്തികളുടെ മനസ്സിലെ മൂഡ് അഥവാ വികാരങ്ങൾക്ക് ഏറെ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന മനോരഗാവസ്ഥകളാണിവ. ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്നതും പ്രചാരത്തിലുള്ളതുമായ മനോരോഗ അവസ്ഥകളിലൊന്നാണ് മേജർ ഡിപ്രസ്സീവ് ഡിസോർഡർ (എംഡിഡി). മനോരോഗ ചികിത്സാ വിഭാഗത്തിലെ "സാധാരണ ജലദോഷം" എന്നറിയപ്പെടുന്ന വിഷാദം ഏറ്റവുമധികം അവശത സൃഷ്ടിക്കുന്ന രോഗാവസ്ഥകളിൽ ഒന്നാണ്. വിഷാദരോഗമുള്ള ഒരു വ്യക്തിക്ക് തങ്ങൾ ഭാരമേറിയതും അദൃശ്യവുമായ ഒന്നിൽ കുടുങ്ങിയതുപോലെ തോന്നാം. എല്ലാ ഊർജ്ജവും ചോർന്നുപോയതുപോലെ അവർക്ക് അനുഭവപ്പെടാം. ലളിതമായ ജോലികൾ പോലും ചെയ്യാൻ കഴിയാത്തതുപോലെ തോന്നാം. ഒരിക്കൽ പ്രതീക്ഷയും സൗന്ദര്യവും നിറഞ്ഞതായി തോന്നിയ ലോകം വിഷാദത്തിൽ മുങ്ങുമ്പോൾ ഇരുണ്ടതും നിറമില്ലാത്തതുമായ ശൂന്യതയായി മാറാം.

വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ക്രൂരത അതിന്റെ വൈകാരികാവസ്ഥ മാത്രമല്ല, അതിന്റെ ഇരുളടഞ്ഞ ചിന്തകളിലും കൂടിയാണ്. സ്വന്തം ദുരിതത്തിന് തങ്ങളാണ് ഉത്തരവാദികളെന്നും തങ്ങൾ ദുർബലരും അപര്യാപ്തരും ആണെന്നും സ്നേഹത്തിനും സന്തോഷത്തിനും യോഗ്യരല്ലെന്നും വിഷാദം അതനുഭവിക്കുന്നവരോട് പറയുന്നു. സ്വയം നിരാകരിക്കുന്ന ഈ ചക്രം സഹായം തേടാനുള്ള പ്രവണതയെ തടസ്സപ്പെടുത്തുകയും വിഷാദം പലപ്പോഴും സൃഷ്ടിക്കുന്ന ഒറ്റപ്പെടലിനെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യും.

വൈകാരിക രോഗാവസ്ഥകളുടെ സ്പെക്ട്രത്തിന്റെ മറ്റേ അറ്റത്ത് ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഇത് വിഷാദവും ഉന്മാദവും മാറി മാറി വരുന്ന തീവ്രമായ സവിശേഷതയുള്ള ഒരു അവസ്ഥയാണ്. ഉന്മാദാവസ്ഥയിൽ ലോകം അതിരുകളില്ലാത്തതായി തോന്നുന്നു, ആശയങ്ങൾ അതിവേഗം ഒഴുകുന്നു. ആ വ്യക്തിക്ക് അമിതമായ ഉന്മേഷം, ആത്മവിശ്വാസം, അജയ്യത എന്നിവ അനുഭവപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ ഈ ഉയർന്ന ഊർജ്ജം വിഷാദം പോലെ വിനാശകരമാണ്. ഇത് പെട്ടെന്നുള്ള തീരുമാനങ്ങൾ, അശ്രദ്ധമായ പെരുമാറ്റം, വഷളായ ബന്ധങ്ങൾ എന്നിവയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. പിന്നീട് വിഷാദത്തിലേക്ക് വഴുതിവീഴുന്നത് കൂടുതൽ വിനാശകരമായി തോന്നുന്നു. മനസ്സിന്റെ അതിലോലമായ സന്തുലിതാവസ്ഥയുടെ കഠിനമായ ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ് ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ.

ഉത്കണ്ഠാ രോഗാവസ്ഥകൾ

ഉത്കണ്ഠ ഒരു സാധാരണ പൊരുത്തപ്പെടൽ വികാരമാണ്. ആസന്നമായ  അപകടത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു മുന്നറിയിപ്പ് ഇത് നമുക്ക് നൽകുന്നു. അതോടൊപ്പം തന്നെ വെല്ലുവിളികളെ നേരിടാൻ തയ്യാറാകാൻ നമ്മെ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ ഉത്കണ്ഠാ രോഗാവസ്ഥകളുള്ളവർക്ക് ഈ പ്രതികരണം അതിശയോക്തിപരവും അമിതവും തീവ്രവുമാകുന്നു. പൊതുവായ ഉത്കണ്ഠാ രോഗാവസ്ഥ (ജിഎഡി)യിൽ ശാശ്വതമായി ഓരോ സാഹചര്യത്തിലും ഭയവും, വിഷമവും, ഏറ്റവും മോശമായത് പ്രതീക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് കൂടാതെ നിർദ്ദിഷ്ടമായ മറ്റ് ഉത്കണ്ഠാ രോഗാവസ്ഥകളുമുണ്ട്.  പാനിക് ഡിസോർഡറിൽ ഉത്ക്കണ്ഠയുടെയും ഭയത്തിന്റെയും പെട്ടെന്നുള്ളതും തീവ്രവുമായ അസ്വസ്ഥതകൾ ആണ് ഉണ്ടാവുക. അവർ മരിക്കുകയാണെന്ന് അവർക്ക് തോന്നിയേക്കാം. സാമൂഹിക ഉത്കണ്ഠാ രോഗാവസ്ഥയിൽ  സാമൂഹിക സാഹചര്യങ്ങളിൽ മുൻ വിധിയോടെ കാണപ്പെടുന്നതിനെയോ തിരസ്കരിക്കപ്പെടുന്നതിനെയോ കുറിച്ചുള്ള ഭയമാണ് പ്രധാന ലക്ഷണം.   ഫോബിയകളിൽ, വസ്തുക്കൾ, സാഹചര്യങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ സ്ഥലങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള യുക്തിരഹിതമായ ഭയങ്ങൾ ഒഴിവാക്കലിലേക്കും അത് കൂടുതൽ ക്ലേശങ്ങളിലേക്കും നയിക്കുന്നു.

ഉത്കണ്ഠാ രോഗാവസ്ഥകളുമായി ജീവിക്കുന്നവർക്ക് മനസ്സ് നിരന്തരമായ ഒരു വെല്ലുവിളിയായി മാറുന്നു. ഇത് ജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാ വശങ്ങളും അമിതമായി വിശകലനം ചെയ്യാനും അമിതമായി ചിന്തിക്കാനും അവരെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. അവരുടെ നാഡീവ്യൂഹം എല്ലായ്പ്പോഴും അമിതമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നതുപോലെയാണ്, ഒന്നും നിലവിലില്ലാത്തപ്പോൾ പോലും അപകടം മുൻകൂട്ടി കാണുന്നു.

യാഥാർത്ഥ്യവുമായി ബന്ധമില്ലാത്ത സൈക്കോട്ടിക് മനോരോഗാവസ്ഥകൾ

ഒരുപക്ഷേ ഏറ്റവും തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെട്ടതും അയിത്തം കല്പ്പിക്കപ്പെട്ടതുമായ മനോരോഗാവസ്ഥകളിൽ ഒന്നാണ് സ്കിസോഫ്രീനിയ എന്ന സൈക്കോട്ടിക് രോഗാവസ്ഥകൾ. ഉദാഹരണം ‘സ്കിസോഫ്രീനിയ’. യാഥാർത്ഥ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു വ്യക്തിയുടെ കാഴ്ചപ്പാടിനെ വളച്ചൊടിക്കുന്ന ഒരു മനോരോഗാവസ്ഥയാണിത്. മതിഭ്രമങ്ങളും (ഇല്ലാത്ത കാര്യങ്ങൾ കാണുകയോ കേൾക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു), മിഥ്യാധാരണകളും (ശക്തമായ തെറ്റായ വിശ്വാസങ്ങൾ) ആണ് ഈ രോഗാവസ്ഥയുടെ പ്രധാന ലക്ഷണങ്ങൾ. ഒരു ദിവസം ഉണർന്നെഴുന്നേൽക്കുമ്പോൾ, നിങ്ങൾക്ക് ഒരിക്കൽ അറിയാമായിരുന്ന ലോകം അപരിചിതവും ഭയാനകവുമായ ഒന്നായി രൂപാന്തരപ്പെട്ടതായി തോന്നുക എന്നത് എത്രമാത്രം ഭീകരമായിരിക്കും. സ്കിസോഫ്രീനിയ ഒരൊറ്റ ദിവസം കൊണ്ട് ഉണ്ടാകുന്ന രോഗാവസ്ഥയല്ല, അത് പലപ്പോഴും ഇരുപതുകളിലോ മൂപ്പതുകളുടെ തുടക്കത്തിലോ ആണ് ഉണ്ടാവുക.  നിഴലുകളിൽ ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്ന രൂപങ്ങൾ, മറ്റാർക്കും കേൾക്കാൻ കഴിയാത്ത അശരീരി-ശബ്ദങ്ങൾ, മറ്റുള്ളവർ നിങ്ങൾക്കെതിരെ ഗൂഢാലോചന നടത്തുന്നുവെന്ന് വിശ്വസിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നു എന്നിങ്ങനെ ഒരു വ്യക്തിയെ ഭയപ്പെടുത്താൻ തക്കവണമുള്ള ഒട്ടേറെ ലക്ഷണങ്ങളുണ്ട് ഈ രോഗാവസ്ഥയിൽ.

സ്കിസോഫ്രീനിയ എന്നത് യാഥാർത്ഥ്യത്തിൽ നിന്നുള്ള ഒരു വിഭജനം എന്നതിലുപരി അത് ഒരാളുടെ സ്വത്വബോധത്തിൽ നിന്നുള്ള പിളർപ്പാണ്. ഈ അവസ്ഥയുള്ളവർ യാഥാർത്ഥ്യവും കല്പ്പനകളും വേർതിരിച്ച് മനസ്സിലാക്കാൻ പാടുപെടുന്നു, ഇത് വളരെയധികം ആശയക്കുഴപ്പത്തിലേക്കും ദുരിതത്തിലേക്കും നയിച്ചേക്കാം. എന്നിരുന്നാലും ഈ ബാഹ്യ പ്രക്ഷുബ്ധതയ്ക്ക് കീഴിൽ ‘സ്കിസോഫ്രീനിയ’ ബാധിച്ച പലരും അവരുടെ അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് ബോധവാന്മാരാണ്. അവരുടെ മനസ്സ് തങ്ങളെ എങ്ങനെ വഞ്ചിച്ചുവെന്ന് മനസ്സിലാക്കുന്ന വ്യക്തതയുടെ നിമിഷങ്ങളും ഇവരുടെ ജീവിതത്തിൽ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്.

ജനപ്രിയ സംസ്കാരത്തിൽ ഈ വൈകല്യം പലപ്പോഴും കാല്പനികമാക്കപ്പെടുകയോ അപകീർത്തിപ്പെടുത്തപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്നു. എന്നിരുന്നാലും വാസ്തവത്തിൽ ഇത് അഗാധമായ ഒറ്റപ്പെട്ട അവസ്ഥയാണ്. പല വ്യക്തികളും ബന്ധങ്ങൾ, ജോലികൾ, അവരുടെ അടിസ്ഥാന സ്വത്വബോധം പോലും നിലനിർത്താൻ പാടുപെടുന്നു.

വ്യക്തിത്വ വൈകല്യങ്ങൾ

മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങളിലായി ഏകദേശം പത്ത് വ്യക്തിത്വ വൈകല്യങ്ങൾ വിശദീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. പുതിയ മനോരോഗ വർഗ്ഗീകരണ മാർഗ്ഗങ്ങളിൽ ഇവയ്ക്ക് ചില വ്യത്യാസങ്ങളുണ്ട്. പാരനോയിഡ് വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, സ്കിസോയിഡ് വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, സ്കിസോ ടൈപ്പൽ  വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, ആന്റി സോഷ്യൽ വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, ബോർഡർലൈൻ വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, ഹിസ്ട്രിയോണിക് വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, നാർസിസിസ്റ്റിക് വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, ഡിപ്പന്റന്റ് വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, അവോയിഡന്റ് വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, ഒബ്സസ്സീവ് കംപൽസീവ് വ്യക്തിത്വ വൈകല്യം, എന്നിവയാണവ. വൈകാരിക തീവ്രതയോടെ ജീവിക്കുന്നതായി പലപ്പോഴും വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ബിപിഡി അതുള്ള വ്യക്തിയുടെ മാനസികാവസ്ഥ, പ്രതിച്ഛായ, വ്യക്തിബന്ധങ്ങൾ എന്നിവയിൽ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു. ബിപിഡി ഉള്ളവരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, വികാരങ്ങൾ സ്നേഹത്തിൽ നിന്ന് വെറുപ്പിലേക്ക് അതിവേഗം മാറും, മറ്റുള്ളവരാൽ ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടുമെന്ന അവരുടെ ഭയം ആ ഒഴിവാക്കൽ ഇല്ലാതാക്കാനുള്ള ഭ്രാന്തമായ ശ്രമങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം.

മറുവശത്ത് സാമൂഹ്യവിരുദ്ധ വ്യക്തിത്വ വൈകല്യത്തിൽ മറ്റുള്ളവരുടെ അവകാശങ്ങളോടുള്ള അവഗണനയും സഹാനുഭൂതിയുടെ അഭാവവും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഈ തകരാറുള്ള വ്യക്തികൾ പലപ്പോഴും പശ്ചാത്താപമില്ലാതെ വഞ്ചനയോ അക്രമാസക്തമായ പെരുമാറ്റമോ നടത്തിയേക്കാം. ഈ രണ്ട് അവസ്ഥകളും ആഴത്തിലുള്ള മാനസിക വേദനയിൽ വേരൂന്നിയവയാണ്. പലപ്പോഴും അവയുടെ ഉത്ഭവം ആദ്യകാല ആഘാതത്തിലോ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള ജീവിതാനുഭവങ്ങളിലോ ആണ് എന്നു പറയുന്നതിൽ തെറ്റില്ല.

മാനസിക രോഗത്തിന്റെ അയിത്തം

മനോരോഗാവസ്ഥകളെക്കുറിച്ചും അവയുടെ മസ്തിഷ്ക കാരണങ്ങളെ കുറിച്ചുമുള്ള നമ്മുടെ ധാരണയിൽ ഏറെ പുരോഗതിയുണ്ടായിട്ടുണ്ടെങ്കിലും മാനസികരോഗങ്ങളെ  ചൂഴ്ന്നു നിൽക്കുന്ന അയിത്തം നമ്മുടെ സമൂഹത്തിൽ ഇന്നും ഒരു വ്യാപകമായ പ്രശ്നമായി തുടരുന്നു. രോഗവും ചികിത്സയും രോഗിയും മാത്രമല്ല ചിലപ്പോൾ ചികിത്സകരും ഈ അയിത്തം കൽപ്പിക്കലിന് ഇരയാകാറുണ്ട്. മാനസികാസ്വാസ്ഥ്യം അനുഭവിക്കുന്നവർ ഉൾപ്പെടെ പലരും ഇപ്പോഴും ഈ അവസ്ഥകളെ ചികിത്സ ആവശ്യമുള്ള മെഡിക്കൽ അവസ്ഥകളേക്കാൾ വ്യക്തിപരമായ പരാജയങ്ങളോ സ്വഭാവ വൈകല്യങ്ങളോ ആയി കാണുന്നു. ഈ അയിത്തം വ്യക്തികളെ സഹായം തേടുന്നതിൽ നിന്ന് തടയുക മാത്രമല്ല അവരെ സമൂഹത്തിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ ഒറ്റപ്പെടുത്തുകയും നാണക്കേടിന്റെയും അവർക്കെതിരെയുള്ള അന്യവൽക്കരണത്തിന്റെയും വികാരങ്ങൾ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു.

സിനിമകളും ടെലിവിഷൻ പരിപാടികളും പലപ്പോഴും മാനസിക രോഗമുള്ള വ്യക്തികളെ അപകടകാരികളും കോമാളികളും അക്രമാസക്തരുമാണെന്ന് ചിത്രീകരിക്കുന്നു. വാസ്തവത്തിൽ മാനസിക വൈകല്യങ്ങളുള്ള മിക്ക ആളുകളും കുറ്റവാളികളേക്കാൾ അക്രമത്തിന് ഇരയാകാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കൂടുതലാണ് എന്നതാണ് സത്യം.

മനോരോഗ ചികിത്സ: രോഗശാന്തിയിലേക്കുള്ള ഒരു പാത

മാനസിക വൈകല്യങ്ങൾ തീവ്രവും മറികടക്കാൻ കഴിയാത്തതുമാണെന്ന് തോന്നാമെങ്കിലും രോഗശാന്തിയിലേക്കുള്ള പാത താരതമ്യേന എളുപ്പമുള്ള ഒന്നാണ്. കഴിഞ്ഞ നൂറ്റാണ്ടിലെ മനോരോഗചികിത്സയുടെ പരിണാമം ശ്രദ്ധേയമാണ്. ഒരിക്കൽ മാനസികരോഗികൾ മനുഷ്യത്വരഹിതമായ ചികിത്സകൾക്ക് വിധേയരായിരുന്നിടത്ത് – കെട്ടിയിടൽ, പൂട്ടിയിടൽ, ലോബോട്ടോമികൾ പോലെയുള്ള മസ്തിഷ്ക ശസ്ത്രക്രിയകൾ, വൈദ്യൂതി ഉപയോഗിച്ചുള്ള ഷോക്ക് തെറാപ്പികൾ തുടങ്ങിയവയുടെ ഒരു കാലമുണ്ടായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇന്ന് മാനസികരോഗികൾക്കായുള്ള ചികിത്സ കൂടുതൽ അനുകമ്പയുള്ളതും തെളിവുകൾ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതുമായതുമാണ്.

മാനസിക വൈകല്യങ്ങൾക്കുള്ള ചികിത്സയിൽ പലപ്പോഴും മരുന്നുകളുടെയും മനഃശാസ്ത്ര ചികിത്സകളുടെയും സംയോജനം ഉൾപ്പെടുന്നു. ആന്റീഡിപ്രസന്റുകൾ, ആന്റിസൈക്കോട്ടിക്സ്, മൂഡ് സ്റ്റെബിലൈസറുകൾ തുടങ്ങിയ മരുന്നുകൾ തലച്ചോറിന്റെ രാസവസ്തുക്കളെ സന്തുലിതമാക്കാനും ലക്ഷണങ്ങളുടെ കാഠിന്യം കുറയ്ക്കാനും സഹായിക്കും. ഈ മരുന്നുകൾ ദുരിതമനുഭവിക്കുന്നവർക്ക് വളരെയധികം ആശ്വാസം നൽകാനും, അവരുടെ ജീവിതത്തിന്റെ നിയന്ത്രണം വീണ്ടെടുക്കാൻ അവരെ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യും.

സൈക്കോതെറാപ്പി അഥവാ മനശാസ്ത്ര ചികിത്സയും മനോരോഗ ചികിത്സയിൽ ഒരുപോലെ പ്രധാനമാണ്. കോഗ്നിറ്റീവ്-ബിഹേവിയറൽ തെറാപ്പി (സിബിടി), ഡയലക്ടിക്കൽ ബിഹേവിയർ തെറാപ്പി (ഡിബിടി), എന്നിവ വ്യക്തികൾക്ക് അവരുടെ ചിന്തകളും പെരുമാറ്റങ്ങളും മനസിലാക്കുന്നതിനും ആഘാതത്തിലൂടെ പ്രവർത്തിക്കുന്നതിനും ആരോഗ്യകരമായ നേരിടൽ സംവിധാനങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുമുള്ള വഴികൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ഈ തെറാപ്പികൾ രോഗലക്ഷണങ്ങളിൽ മാത്രമല്ല അടിസ്ഥാന കാരണങ്ങളിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. ഇത് വ്യക്തികളെ പുനരുജ്ജീവനവും സ്വയം അവബോധവും വളർത്താൻ സഹായിക്കുന്നു. ഇതു കൂടാതെ സാമൂഹ്യാധിഷ്ഠിതമായ ചികിത്സാരീതികളും മനോരോഗാവസ്ഥകളുള്ളവരെ മുൻകാല ജീവിതത്തിലേക്ക് മടക്കി കൊണ്ടുവരാൻ സഹായകമാണ്.

കുടുംബം, സുഹൃത്തുക്കൾ, സമപ്രായക്കാർ എന്നിവരിൽ നിന്നുള്ള പിന്തുണയും ഈ തിരിച്ചുവരവിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. പലർക്കും മാനസിക രോഗത്തിലൂടെയുള്ള യാത്ര അവിശ്വസനീയമാംവിധം ഏകാന്തത അനുഭവപ്പെടാം. കൂടാതെ ഒരു പിന്തുണാ സംവിധാനം ഉണ്ടായിരിക്കുന്നത് എല്ലാ വ്യത്യാസവും ഉണ്ടാക്കും. തുറന്ന സംഭാഷണം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക, മാനസികരോഗാവസ്ഥകൾക്ക് നേരകെയുള്ള അയിത്തത്തെ വെല്ലുവിളിക്കുക, മനോരോഗാവസ്ഥകളുള്ളവരോട് അനുകമ്പ കാണിക്കുക എന്നിവ സമൂഹത്തിന്റെ കൂട്ടായ ഉത്തരവാദിത്തമാണ്.

മനസ്സും സമൂഹവും: മാറ്റത്തിനായുള്ള ആഹ്വാനം

മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നത്തേക്കാളും വ്യാപകമായ ഒരു ലോകത്താണ് നാം ജീവിക്കുന്നത്. എന്നിട്ടും അവയ്ക്ക് അർഹിക്കുന്ന ശ്രദ്ധ ഇപ്പോഴും ലഭിക്കുന്നില്ല എന്നത് മറ്റൊരു യാഥാർത്ഥ്യവുമാണ്. ആധുനിക ജീവിതത്തിന്റെ വേഗത, വിജയഘോഷങ്ങളുടെ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ, പരാജയങ്ങളുടെ അട്ടഹാസങ്ങൾക്ക് കീഴെ അമരുന്ന നിശ്വാസങ്ങൾ, സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സ്വാധീനം എന്നിവയെല്ലാം മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുടെ വർദ്ധനവിന് കാരണമാകുന്നു. ഉത്കണ്ഠ, വിഷാദം, അമിതമാനസികസമ്മർദ്ദം കൊണ്ടുണ്ടാകുന്ന പുകഞ്ഞുതീരൽ എന്നിവ ഇന്ന് മനുഷ്യന്റെ നിശബ്ദ കൂട്ടാളികളായി മാറിയിരിക്കുന്നു. നമ്മുടെ തേച്ചുമിനുക്കിയ സാമൂഹ്യമാധ്യമ വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തിന് തൊട്ടുതാഴെ ഇവയൊക്കെ ഒളിച്ചിരിക്കുന്നു,  നമ്മുടെ ജീവിതത്തിന്റെ നാനാമേഖലകളെ കാർന്നു തിന്നുകൊണ്ട്.

എന്നാൽ നാമറിയേണ്ട ഒരു കാര്യം സമൂഹം നമ്മുടെ മാനസികാരോഗ്യനഷ്ടത്തിന് എത്രമാത്രം സംഭാവന നൽകുന്നുവോ അത്രത്തോളം തന്നെ സമൂഹത്തിന് അതിന്റെ പരിഹാരമാകാനും കഴിയും. മനോരോഗചികിത്സയ്ക്കായി സഹായം തേടുന്നത് ശാരീരിക രോഗത്തിന് ഡോക്ടറുടെ അടുത്തേക്ക് പോകുന്നത് പോലെ സാധാരണമായ ഒന്നാക്കി മാറ്റാൻ നാം തയ്യാറാകേണ്ടതുണ്ട്. സ്കൂളുകൾ, തൊഴിലിടങ്ങൾ, സാമൂഹ്യ വേദികൾ എന്നിവ മാനസികാരോഗ്യ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് മുൻഗണന നൽകുകയും ചികിത്സ ആവശ്യമുള്ളവർക്ക് അത് ലഭ്യമാക്കാനുള്ള അവസരങ്ങൾ ഒരുക്കുകയും വേണം.

നയതലത്തിൽ സർക്കാരുകൾ മാനസികാരോഗ്യ സേവനങ്ങളിൽ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതുണ്ട്. സാമൂഹിക സാമ്പത്തിക നില കണക്കിലെടുക്കാതെ എല്ലാവർക്കും മനോരോഗചികിത്സ ലഭ്യമാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കണം. ഗവേഷണം, മാനസികാരോഗ്യ പ്രൊഫഷണലുകൾ, പിന്തുണയും പരിചരണവും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന സാമൂഹ്യാധിഷ്ഠിത പരിപാടികൾ എന്നിവയ്ക്കുള്ള ധനസഹായവും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

മനോരോഗാവസ്ഥകൾ, സങ്കീർണ്ണവും പലപ്പോഴും തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെട്ടതുമാണെങ്കിലും അവ മനുഷ്യാനുഭവങ്ങളുടെ  ഭാഗമാണ്. നമ്മുടെ മനസ്സിനുള്ളിൽ നിലനിൽക്കുന്ന അതിലോലമായ സന്തുലിതാവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് അവ നമ്മെ ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു.  മനോരോഗാവസ്ഥകളുമായി ജീവിക്കുന്നവർക്ക് രോഗശാന്തിയിലേക്കുള്ള യാത്ര എളുപ്പമല്ല, പക്ഷേ അസാധ്യവുമല്ല.

ഒരു സമൂഹമെന്ന നിലയിൽ മാനസികാരോഗ്യത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനും മനോരോഗങ്ങളുടെ അയിത്തം ഉയർത്തുന്ന വെല്ലുവിളികളെ എതിർക്കാനും മനോരോഗാവസ്ഥകൾ കാരണം ക്ളേശം അനുഭവിക്കുന്നവരോട് അനുകമ്പ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നതിനും നാം കൂടുതൽ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഓരോ മനോരോഗത്തിനും പിന്നിൽ ഒരു വ്യക്തി ഉണ്ടെന്ന് നാം ഓർക്കണം. കേൾക്കാനും മനസ്സിലാക്കാനും സഹായിക്കാനും അർഹതയുള്ള ഒരാൾ; നമ്മിൽ നിന്ന് കേൾവിയും മനസ്സിലാക്കലും സഹായവും ഒക്കെ അർഹിക്കുന്ന ഒരാൾ.

2023 ലെ മാനസികാരോഗ്യദിനത്തിന്റെ വിഷയം “മാനസികാരോഗ്യം ജൻമാവകാശം” എന്നതായിരുന്നു. മാനസികാരോഗ്യം നഷ്ടപ്പെട്ടവരുടെ മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷണത്തിനായി ഭാരതം മുഴുവൻ- കേരളത്തിലും  മെന്റൽ ഹെൽത്ത് റിവ്യൂ ബോർഡുകൾ സ്ഥാപിതമായിട്ടുണ്ട്. മാനസികാരോഗ്യ പ്രവർത്തകർക്ക് മാത്രമായി മനോരോഗാവസ്ഥകളുള്ളവരുടെ അവകാശങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാനാവില്ല. അതിന് സമൂഹത്തിന്റെ തുണയും കരുതലും വേണം. കയ്യിൽ കിട്ടിയാൽ, അറിഞ്ഞാൽ മാത്രം എന്തെങ്കിലും ചെയ്യുകയല്ല,  മറിച്ച് മാനസികാരോഗ്യം ശ്രദ്ധിച്ച്,  അതിന്റെ അപഭ്രംശങ്ങൾ ശ്രദ്ധിച്ച് യുക്തമായ നടപടികൾ അവനവന് തന്നെ നല്കുന്നതും ഏറെ പ്രധാനമാണ്.  പറയാൻ ഏറെയുണ്ട്. ഇനി വരുന്ന ലക്കങ്ങളിലാകാം.